Uitvoeringstoets uitvoeringswet methaanverordening
Op 16 december 2024 ontving het bestuur van de Nederlandse Emissieautoriteit (hierna: NEa) van u het verzoek om het concept Uitvoeringswet methaanverordening binnen acht weken te toetsen op handhaafbaarheid en uitvoerbaarheid (hierna: uitvoeringstoets). In deze brief vindt u de resultaten van de uitvoeringstoets.
Belangrijkste conclusies
De NEa heeft geen opmerkingen bij de tekst van het wetsvoorstel, maar signaleert wel grote risico's in de uitvoerbaarheid van haar taken en de handhaafbaarheid van de verplichtingen voor importeurs van de Methaanverordening. Deze bevindingen laten zien dat de taken van de NEa van het wetsvoorstel in samenhang met de Methaanverordening niet uitvoerbaar zijn zolang er geen financiële middelen zijn. Als deze middelen wel beschikbaar zijn, dan zijn de taken voor de NEa beperkt uitvoerbaar. De gesignaleerde risico's:
1. Geen financiële middelen, geen uitvoering
Voor uitvoering van haar taken onder de Methaanverordening is het noodzakelijk dat de NEa over voldoende financiële middelen beschikt. Deze middelen waren tot voor kort nog niet meerjarig beschikbaar. Daar lijkt nu verandering in te komen, maar het betekent wel dat de NEa nu pas kan starten met de uitvoering.
2. Belangrijke beperkingen in toezicht
De NEa is pas bevoegd om toezicht te houden als de minister de relevante voorschriften uit de Methaanverordening heeft aangewezen in een ministeriële regeling. Het toezicht dat de NEa dan kan uitvoeren kent belangrijke beperkingen. Zo heeft de NEa geen volledig zicht op de importeurs die verslagen moeten indienen, omdat de NEa geen informatie krijgt over de invoer van goederen buiten Nederland. Voorts zal het vanwege het grensoverschrijdende karakter van de methaanemissies uiterst moeilijk zijn om de juistheid van de gerapporteerde gegevens te controleren.
3. Onduidelijkheden in Methaanverordening
De regels in de Methaanverordening laten op veel punten ruimte voor interpretatie en nadere beoordeling. Daar komt bij dat de Methaanverordening andere terminologie gebruikt dan het douanerecht en vergelijkbare andere regelingen. De hiermee gecreëerde onduidelijkheden kunnen zorgen voor extra vragen van de doelgroep en risico's opleveren in de handhaving. Als nationaal invulling moet worden gegeven aan de ruimte die de Methaanverordening laat, zal de implementatie in Europa niet geharmoniseerd verlopen.
4. Knelpunten voor naleving doelgroep
De NEa ziet ook knelpunten voor de naleving door de doelgroep. Importeurs met leveringscontracten die na inwerkingtreding van de Methaanverordening zijn gesloten, kunnen geen gebruik maken van de uitzonderingen op de rapportageverplichtingen. Vanwege onbekendheid met de Methaanverordening zullen importeurs in hun leveringscontracten echter nog geen rekening met de eisen van de Methaanverordening hebben gehouden. Een ander knelpunt voor de doelgroep is het gebrek aan een drempelwaarde. Hierdoor gelden de verplichtingen van de Methaanverordening ook voor importeurs die kleine hoeveelheden importeren en die moeilijk aan de verplichtingen kunnen voldoen.