Overgangsperiode 2023-2025

De Europese Commissie heeft nadere regels gepubliceerd voor de gedetailleerde inhoud en de eisen aan het CBAM-rapport. In bijlage 1 van de verordening is een lijst opgenomen met de informatie die moet worden opgenomen in het kwartaalrapport. Op hoofdlijnen is dit informatie over:

• De CBAM-aangever en de rol die deze heeft bij de invoer
• De goederen die zijn ingevoerd en de gebruikte douaneprocedures 
• De herkomst van deze goederen en de productie-installatie
• De directe emissies die zijn vrijgekomen bij de productie van die goederen
• De indirecte emissies die samenhangen met het elektriciteitsverbruik in de productie
• De betaalde koolstofprijs in het land van productie

U geeft deze informatie op in het CBAM transitional registry. Het is nog niet verplicht om alle informatie op te geven. U kunt het rapport ook indienen als u nog niet alle informatie heeft. 

In het CBAM transitional registry wordt gevraagd om de ingebedde emissies. Deze bestaan uit:

• De directe emissies die vrijkomen bij het productieproces, en de directe emissies die vrijkomen bij de productie van warmte die wordt gebruikt in het productieproces, onafhankelijk van de locatie van de productie van deze warmte;
• De indirecte emissies die vrijkomen bij de productie van elektriciteit die gebruikt wordt in het productieproces, onafhankelijk van de locatie van de productie van deze elektriciteit;
• De directe en indirecte emissies van de relevante inputmaterialen (precursoren) als CBAM-goederen als grondstof voor het productieproces worden gebruikt.

Nee. Als u nog geen 50 ton aan CBAM-goederen heeft geïmporteerd in 2025, hoeft u geen CBAM-rapport in te dienen. Als uw opgetelde import in 2025 van alle CBAM-goederen in de loop van het jaar boven de 50 ton (gewicht) uitkomt, moet u over het kwartaal waarin dat gebeurt wèl een CBAM-rapport indienen. In dat rapport hoeft u alleen de import te vermelden die in dat kwartaal heeft plaatsgevonden.

De drempel van 50 ton geldt niet voor waterstof en elektriciteit. Bij import van deze CBAM-goederen moet u altijd een CBAM-rapport indienen.

Belangrijk:

• De NEa gaat alleen over tot handhaving van de rapportageplicht als de importeur geen kwartaalrapporten indient én niet reageert op informatieverzoeken of op een waarschuwing;
• Bij het opstellen van een CBAM-rapport kunt u kiezen: of u vult de werkelijke ingebedde emissies in (die u heeft opgevraagd bij de producent), of u vult standaardwaarden in. Kiest u voor standaardwaarden, dan hoeft u dat niet te onderbouwen. De NEa beschouwt rapporten met standaardwaarden dus niet meer als onvolledig.

De Europese Commissie heeft eind februari 2025 een voorstel gepubliceerd om een aantal vereenvoudigingen door te voeren in CBAM. Volgens dit wetsvoorstel zal de emissiemonitoring worden vereenvoudigd, onder andere door het gebruik van standaardwaarden altijd toe te staan. De NEa gaat in de uitvoering aansluiten bij dit wetsvoorstel.

Bij het opstellen van een CBAM-rapport kunt u kiezen: of u vult de werkelijke ingebedde emissies in (die u heeft opgevraagd bij de producent), of u vult standaardwaarden in. Een keuze voor standaardwaarden hoeft u niet te onderbouwen. De NEa beschouwt rapporten met standaardwaarden niet als onvolledig.

Om u te helpen bij het invullen van CBAM transitional registry, heeft de NEa een aantal praktische aanwijzingen opgesteld. 

EU-hulpmiddelen bij het CBAM transitional registry
Op de website van de Europese Commissie is met betrekking tot het register te vinden:

• Een Engelstalige registerhandleiding
• Informatie over data-uploads met XML-files
• Informatie over nieuwe updates en bug fixes van het CBAM transitional registry
• Een lijst ‘validatiemeldingen’: meldingen die u kunt krijgen als u het rapport niet correct heeft ingevuld. U vindt deze lijst in het tabblad ‘Error Messages Glossary’ van het document ‘CBAM Quarterly Report structure (XLS format)’

Daarnaast zijn op de website van de Europese Commissie webinars per sector te vinden. Op het Customs & Tax EU Learning Portal stelt de Europese Commissie ook een aantal e-learning modules beschikbaar, met informatie over CBAM, de sectoren en de rapportage. Ook de NEa organiseerde samen met de Douane een webinar dat is terug te zien.

Schermafbeelding
Loopt u bij het invullen van uw CBAM‐rapport aan tegen een onterechte foutmelding, of begrijpt u de foutmelding niet? Kijk dan eens naar onze uitleg bij veelvoorkomende foutmeldingen. Staat uw foutmelding daar niet tussen? Maak dan een schermafbeelding van deze foutmelding en stuur deze mee als u een e‐mail stuurt naar de NEa. Op die manier kunnen we beter zien wat er precies speelt en kunnen we u ook sneller helpen.

Een CBAM-rapport dient u in via een het CBAM transitional registry van de Europese Commissie. Om in te loggen heeft u E-herkenning nodig.

Volgens het hierboven genoemde wetsvoorstel van de Europese Commissie zal de emissiemonitoring eenvoudiger worden, onder andere door het gebruik van standaardwaarden altijd toe te staan. De NEa gaat in de uitvoering aansluiten bij dit wetsvoorstel.

Dit betekent dat u in 2025 bij het opstellen van een CBAM-rapport kunt kiezen: of u vult de werkelijke ingebedde emissies in (die u heeft opgevraagd bij de producent), of u vult standaardwaarden in. Een keuze voor standaardwaarden hoeft u niet te onderbouwen. De NEa beschouwt rapporten met standaardwaarden niet meer als onvolledig.

Voor de directe en indirecte emissies van CBAM-goederen (anders dan elektriciteit) mag u in 2025 bij het opstellen van een CBAM-rapport standaardwaarden gebruiken. De door de Europese Commissie gepubliceerde standaardwaarden vindt u hier.

Standaardwaarden voor elektriciteit als CBAM-goed

De ingebedde directe emissies van elektriciteit die als CBAM-goed wordt ingevoerd in de EU, moet u bepalen met een standaardwaarde voor de emissiefactor in ton CO₂ per MWh.

Deze standaardwaarde is het gemiddelde van de productie van elektriciteit met fossiele brandstoffen in het land van oorsprong. Deze waarde is vastgesteld voor 15 landen rondom de buitengrens van de EU waaruit elektriciteit wordt geïmporteerd. Vult u in dat u elektriciteit invoert als CBAM-goed, dan wordt de standaardwaarde vanzelf zichtbaar in het CBAM transitional registry. 

Belangrijk: U mag alleen een andere waarde voor de emissiefactor van geïmporteerde elektriciteit gebruiken als aan een aantal voorwaarden is voldaan (zie bijlage III, onderdeel D2 van de verordening voor de overgangsperiode).

In het CBAM transitional registry wordt gevraagd om de ingebedde emissies. Deze bestaan uit:

• De directe emissies die vrijkomen bij het productieproces, en de directe emissies die vrijkomen bij de productie van warmte die wordt gebruikt in het productieproces, onafhankelijk van de locatie van de productie van deze warmte;
• De indirecte emissies die vrijkomen bij de productie van elektriciteit die gebruikt wordt in het productieproces, onafhankelijk van de locatie van de productie van deze elektriciteit;
• De directe en indirecte emissies van de relevante inputmaterialen (precursoren) als CBAM-goederen als grondstof voor het productieproces worden gebruikt.

Volgens het hierboven genoemde wetsvoorstel van de Europese Commissie zal de emissiemonitoring eenvoudiger worden, onder andere door het gebruik van standaardwaarden altijd toe te staan. De NEa gaat in de uitvoering aansluiten bij dit wetsvoorstel.

Dit betekent dat u in 2025 bij het opstellen van een CBAM-rapport kunt kiezen: of u vult de werkelijke ingebedde emissies in (die u heeft opgevraagd bij de producent), of u vult standaardwaarden in. Een keuze voor standaardwaarden hoeft u niet te onderbouwen. De NEa beschouwt rapporten met standaardwaarden niet meer als onvolledig.

Als u kiest voor een CBAM-rapport met werkelijke emissies, dan neemt u contact op met de producent van de goederen om de volgende gegevens te krijgen:

• De ingebedde directe en indirecte emissies van de door u ingevoerde producten
• De specifieke eigenschappen van de producten
• De betaalde koolstofprijs in het land van productie (als die er is)

Om het opvragen en krijgen van gegevens makkelijker te maken, heeft de Europese Commissie een Guidance document voor producenten en een Communicatie template gepubliceerd. Wij raden u aan om dit template te gebruiken voor de gegevensuitwisseling tussen u en de producent. Dit is echter niet verplicht. Ook heeft de NEa video's gepubliceerd waarin we uitleggen hoe u de werkelijke emissies uitvraagt bij de producent:

• Webinar CBAM werkelijke waarden
• Q&A-webinar over CBAM

De Europese Commissie heeft in februari 2025 een wetsvoorstel gepubliceerd met een vereenvoudiging van CBAM. Volgens het voorstel zal de emissiemonitoring worden vereenvoudigd, onder andere door het gebruik van standaardwaarden altijd toe te staan. De NEa gaat in de uitvoering aansluiten bij dit wetsvoorstel. U mag dus zonder onderbouwing kiezen voor een CBAM-rapport op basis van standaardwaarden.

Als u er toch voor kiest om een CBAM-rapport op te stellen met werkelijke emissies, dan vraagt u de volgende gegevens op bij de producent:

De specifieke directe emissie (ton CO₂ per ton product)

• Deze moet de producent bepalen op basis van primaire gegevens (brandstofhoeveelheden en andere verbruikte materialen) van het productieproces, in combinatie met berekeningsfactoren zoals calorische waarde en emissiefactoren
• Een alternatief is bepaling op basis van metingen van de rookgassen (flow en concentratie van broeikasgassen)

De specifieke indirecte emissies (ton CO₂ per ton product)

• Deze worden bepaald op basis van de hoeveelheid elektriciteit die is verbruikt bij de productie van de CBAM-goederen en een emissiefactor voor elektriciteit (in ton CO₂ per MWh). De uitstoot die het gevolg is van de elektriciteit die nodig is om een CBAM-goed te produceren berekent u door de hoeveelheid elektriciteit die is verbruikt per ton product te vermenigvuldigen met de emissiefactor van elektriciteit (in ton CO₂ per MWh)
• De hoeveelheid gebruikte elektriciteit vraagt u op bij de producent van de CBAM-goederen
• De emissiefactor van elektriciteit is in principe een standaardwaarde. De standaardwaarden voor de emissiefactor van elektriciteit in het land van oorsprong vindt u in het CBAM transitional registry. U mag alleen een werkelijke waarde gebruiken als er sprake is van een directe technische verbinding of een stroomafnameovereenkomst (PPA) tussen de leverancier en installatie waar de elektriciteit is geproduceerd

De emissies van de relevante inputmaterialen

• Dit betreft de ingebedde (directe en indirecte) emissies van de gebruikte inputmaterialen, ofwel precursoren. Welke precursoren relevant zijn voor de verschillende productieprocessen, vindt u in Hoofdstuk 5 van het Guidance document voor importeurs
• Als precursoren relevant zijn, is sprake van een zogenaamd 'samengesteld goed'. In de hele overgangsperiode is het voor ‘samengestelde goederen’ toegestaan om voor maximaal 20% van de totale ingebedde emissies schattingen te hanteren. Één van de manieren voor zo’n schatting is het gebruik van standaardwaarden

De specifieke eigenschappen van de geïmporteerde goederen

• Voor sommige CBAM-goederen moeten specifieke parameters worden bepaald, zoals de hoeveelheid clinker die is gebruikt voor de productie van een ton cement

De door de producent betaalde werkelijke koolstofprijs in het land van herkomst

Meer informatie over betaalde werkelijke koolstofprijs vindt u in Hoofdstuk 6 van het Guidance document voor importeurs.

Het CBAM transitional registry wordt beheerd door de Europese Commissie. 

Toegang

Om te kunnen inloggen in het CBAM transitional registry, heeft u eHerkenning nodig. Over het aanvragen van eHerkenning en voor antwoorden op vragen over inloggen in het CBAM transitional registry leest u meer op de website van de Douane en de inloginstructie.

Als u verplicht bent om een CBAM-rapport in te dienen, moet u dat doen binnen één maand na afloop van het kwartaal.

Als u langer de tijd nodig heeft om een rapport in te dienen, dan kunt u tot een maand na afloop van de deadline in het CBAM transitional registry klikken op de knop Request Delayed Submission onder My Quarterly Reports. U moet dan een NCA-code invullen. U vindt de code in een nieuwsbericht over de deadline van het CBAM-rapport in kwestie op de website. U heeft dan tot het einde van de maand om het CBAM-rapport in te dienen.

U kunt een reeds ingediend CBAM-rapport aanpassen tot een maand na afloop van de deadline voor indiening. U kunt dit doen door in het CBAM-register te klikken op de knop Request Delayed Submission onder My Quarterly Reports. U moet dan een NCA-code invullen. U vindt de code in een nieuwsbericht over de deadline van het CBAM-rapport in kwestie op de website. 

Nee, als u in een kwartaal helemaal geen CBAM-goederen heeft geïmporteerd, hoeft u geen CBAM-rapport in te dienen.