Vanaf 2026 krijgt een ETS-installatie met een productbenchmarksubinstallatie die in 2016 en 2017 behoorde tot de 20% minst efficiënte subinstallaties in de EU 20% minder gratis emissierechten toegewezen. Deze korting vervalt als u, als exploitant van de installatie, een klimaatneutraliteitsplan opstelt en de doelstellingen en mijlpalen in dit plan realiseert. Dit is vastgelegd in de ETS-richtlijn.
Criterium aanwijzen installatie als ‘worst performers’
In de FAR-verordening is nog een 2e criterium opgenomen voor het aanwijzen van de ‘worst performers’: een ETS-installatie wordt alleen als zodanig aangemerkt indien de betreffende subinstallatie meer dan 20% bijdraagt aan de totale (initiële) jaarlijkse toewijzing van de installatie in de periode 2021-2025.
De Europese Commissie (EC) heeft de NEa in 2024 formeel geïnformeerd welke Nederlandse installaties op grond van de hiervoor genoemde criteria behoren tot de ‘worst performers’. Het betreft 9 installaties, waarvan inmiddels 1 installatie is gesloten. De NEa heeft de exploitanten van de overige 8 installaties per brief geïnformeerd over de aanmerking als ‘worst performer’.
Klimaatneutraliteitsplan
Het klimaatneutraliteitsplan moet beschrijven hoe de installatie uiterlijk in 2050 klimaatneutraal opereert. Het plan moet voldoen aan de inhoudelijke eisen, die zijn opgenomen in verordening 2023/2441. De EC heeft een template beschikbaar gesteld voor het opstellen van het plan.
Beoordeling
De 8 installaties die door de EC zijn aangemerkt als worst performer hebben in 2024 een klimaatneutraliteitsplan ingediend bij de NEa, als bijlage bij de aanvraag voor gratis rechten 2026-2030. De NEa heeft vervolgens gecontroleerd of deze plannen voldoen aan de inhoudelijke eisen. De conclusie is dat alle 8 plannen voldoen aan de eisen, en dat op grond daarvan geen korting op de initiële toewijzing nodig is.
Publicatie
Op grond van de FAR-verordening moet de NEa het klimaatneutraliteitsplan openbaar maken. Op verzoek van de installatie zijn delen van het plan als vertrouwelijk aangemerkt. De ingediende plannen, alsmede een toelichting daarop door de NEa, vindt u onderaan deze pagina.
Voortgangsrapportage
De installaties die zijn aangemerkt als worst performer moeten elke 5 jaar een rapportage indienen bij de NEa over de voortgang van de implementatie van de doelstellingen en mijlpalen in het klimaatneutraliteitsplan. De eerste keer dat dit aan de orde is, is bij het indienen van het activiteitsverslag over 2024/2025, begin 2026.
De voortgangsrapportage moet zijn geverifieerd door een ETS-verificateur. Indien de NEa oordeelt dat implementatie van de doelstellingen en mijlpalen in het klimaatneutraliteitsplan onvoldoende is, dan moet de NEa de toewijzing voor de periode 2026-2030 alsnog met 20% korten.
Guidance
De EC heeft een guidance document beschikbaar gesteld over het klimaatneutraliteitsplan en de bijbehorende rapportage.