Toewijzing gratis emissierechten

Aanvragen

Installaties kunnen iedere 5 jaar een aanvraag voor toewijzing van gratis rechten doen bij de NEa. Na toetsing van deze aanvragen door zowel de NEa als de Europese Commissie (EC) worden alle toewijzingen vastgelegd in een Nationaal Toewijzingsbesluit (NTb). Het huidige NTb geldt voor handelsperiode 4A 2021-2025. Het NTb voor de handelsperiode 4B 2026-2030 wordt in het tweede kwartaal van 2026 verwacht. Lees meer over de toewijzing van gratis emissierechten voor handelsperiode 4B (2026-2030) bij Toewijzing van gratis emissierechten.

Benchmarking

Gratis rechten worden toegewezen per subinstallatie, waarbij het aantal rechten in grote lijnen wordt bepaald op basis van het activiteitsniveau en de benchmarkwaarde. De EU ETS benchmarkwaarde is de hoeveelheid CO2 die vrijkomt bij het productieproces van een vaste hoeveelheid van een specifiek product in de efficiëntste installaties in de Europese Unie. De installatie rapporteert jaarlijks de activiteitsniveaus aan de NEa. De EC stelt de benchmarkwaarden voorafgaande aan elke periode van 5 jaar opnieuw vast.

De basis voor de benchmarkwaarden voor de periode 2021-2025 zijn de historische productiegegevens en emissies per subinstallatie van alle installaties in de EU tussen 2016 en 2017.

Voor de periode 2026-2030 worden begin 2026 nieuwe benchmarkwaarden vastgesteld, op basis van gegevens uit de periode 2021-2022. Wanneer de nieuwe benchmarkwaarden (en de CSCF, zie hieronder)  beschikbaar zijn, dan kunnen de toewijzingen voor de periode 2026-2030 worden berekend.

Uniforme correctiefactor

Als na het vaststellen van de benchmarkwaarden blijkt dat er meer rechten zijn aangevraagd dan er op grond van de ‘cap’^* in totaal beschikbaar zijn stelt de EC een uniforme correctiefactor (CSCF) vast. Het aantal gratis emissierechten wordt dan voor alle installaties met deze factor naar beneden bijgesteld. In de periode 2021-2025 is hiervan geen gebruik gemaakt. De CSCF voor de periode 2026-2030 zal naar verwachting in het tweede kwartaal van 2026 worden vastgesteld door de EC. 

_{* maximaal te emiteren hoeveelheid CO2 in een bepaald jaar in Europa.}

Jaarlijkse rapportage door installatie

De installatie is verantwoordelijk voor het monitoren van het activiteitsniveau, en het jaarlijks rapporteren daarvan aan de NEa in het activiteitsverslag. Een installatie moet vastleggen hoe activiteitsniveaus worden gemonitord en waarop deze gegevens zijn gebaseerd. Dit gebeurt in een door de NEa goedgekeurd monitoringsmethodologieplan (MMP).